Elke woensdagavond een tomson darko tekst in je inbox. Over je eenzaam voelen in een club vol mensen. Over de toxiciteit van je eigen perfectionisme. Over de leegte die we soms allemaal voelen, maar niet met elkaar over praten.
Ik had minimaal tien mensen tevreden gesteld met deze brief. Daar kon Henry Kissinger (beroemde diplomaat) nog een puntje aan zuigen. Maar je voelt ‘m al aankomen. Die brief was natuurlijk niet bedoeld om tien mensen in het bedrijf goede gevoelens te geven. Die brief was bedoeld om de klant de naakte waarheid te vertellen en de gevolgen uit te leggen. Daar ging het dus mis. Gigantisch mis. CatastrofeBijna iedereen die de brief had ontvangen, belde het callcenter op of stuurde een e-mail. Waar managers zenuwachtig van worden? Lange wachttijden en oplopende mailachterstanden. Je hebt zo’n dashboard in callcenterland, op zo’n groot diascherm met van die blokjes. Die stonden allemaal rood. Alles met ‘lang’ ervoor kost geld, dat kost vertrouwen, dat beïnvloedt de tevredenheid van medewerkers. Uiteraard had iedereen een mening over die brief en die was niet mals. Want de brief was uiteraard het probleem. En tot mijn verbazing waren de tien meekijkers opeens ook diep ontevreden over mijn schrijftalenten. Dat klanten, callcentermedewerkers en managers ontevreden waren, daar kan ik me alles bij voorstellen. Maar dat de mensen in mijn projectgroep, die dit hele proces hadden meegemaakt, mij als zondebok aanwezen? Oef. En ook te simpel gedacht. Kijk. Die brief was kut. Maar het was toch een resultaat van ons tienen? Goed. Maar ik was eindverantwoordelijk, dus laat ik de verantwoordelijkheid ook maar op me nemen. MIJN SCHULD. Had ik maar niet tien mensen mee moeten laten schrijven. Lesson learned. Maar er was ook iets anders heel kut en daar leek niemand het over te willen hebben. Namelijk dat dit hele probleem en onze voorgestelde oplossing eigenlijk nog kutter waren dan die brief. Een vlaggetje in een drol steken, maakt de drol er niet mooier op, ook al dachten mensen van wel. Maar wat misschien erger was, was dat ik mijn zelfrespect verloor door dit hele proces. Dat ik me zo alle kanten op had laten boksen bij het opstellen van de brief. En me daarna zo liet lynchen door de klanten en het personeel. Over lynchen gesproken. (kaboem pats) Je sterft twee keer als je ook je zelfrespect verliest, schreef filmmaker David Lynch (RIP) eens. Ja. Ik ben deze periode twee keer gestorven. DuneHet is vaak aangehaald de afgelopen periode sinds zijn overlijden: zijn mislukte film Dune begin jaren ’80. David Lynch is een invloedrijke filmmaker, met films als Blue Velvet en Mulholland Drive. Vooral omdat zijn films experimenteel en compromisloos waren en daardoor iets heel authentieks kregen. Dat is geen gegeven in Hollywood. Het is misschien wel een van de enige kunstdisciplines in de wereld waar de maker niet het eindoordeel heeft over zijn eigen film. Vaak is het de filmmaatschappij zelf die over de eindmontage gaat. Dat was ook zo bij de film Dune begin jaren ’80. Toen ik Dune maakte, had ik geen zeggenschap over de eindmontage. Dat maakte me heel verdrietig.
Ik voelde me verraden en daar kwam bij dat de film geen succes werd.
David Lynch heeft niet eens de prachtige Dune-verfilmingen van Denis Villeneuve gezien, bijna veertig jaar later. Omdat het nog steeds te pijnlijk voelt, de mislukking van zijn eigen project. Als je doet waarin je gelooft en een teleurstelling te verwerken krijgt, is dat moeilijk, maar het gaat niet ten koste van je zelfrespect.
Maar als dat niet zo is, is het alsof je twee keer doodgaat. Het is heel pijnlijk.
Hij schrijft verder (in zijn boek Hoe vang je de grote vis?): Als ze je het recht geven om een film te maken, moet je ook het recht hebben om die te maken zoals jij denkt dat het zou moeten. De filmmaker moet voor ieder aspect de keuzes kunnen maken, bij elk woord, elk geluid, elk ding dat in het hele traject passeert. Anders verliest het zijn samenhang.
De film kan een flop worden, maar het is dan in elk geval jouw flop. Daarom was Dune voor mij een totale mislukking. Ik wist dat ik in de problemen zou komen toen ik ermee instemde dat ik geen zeggenschap zou hebben over de eindmontage.
Ik hoopte dat het wel goed zou komen, maar dat gebeurde niet. Het resultaat was niet wat me voor ogen stond en dat deed pijn.
Ik had mijn les geleerd na het fiasco met die brief. Dit ging ik anders doen in de toekomst:
Dit hele fiasco was het startpunt van mijn kantoorcarrière als specialist begrijpend schrijven. Ik heb het bij vele overheden en bedrijven mogen doen in de jaren die volgden. BEGRIJPELIJKE TEKSTEN MAKEN DIE IEDEREEN BEGRIJPT. Ik ga niet zeggen dat dieptepunten je sterker maken. Sorry, Nietzsche. Om Nora uit mijn sombere hitsigheid boek 'onbegrepen' te quoten: Wat je niet vermoordt, maakt je bedroefder. En ook slimmer.
Ik hoop dat je gedachten lief voor je waren vandaag 🪐. Liefs, Tomson PS Ik heb over deze tekst een podcast ingesproken begin februari. PPS Val met me in slaap vanavond: Wees ongelukkig en doelloos
| |
Elke woensdagavond een tomson darko tekst in je inbox. Over je eenzaam voelen in een club vol mensen. Over de toxiciteit van je eigen perfectionisme. Over de leegte die we soms allemaal voelen, maar niet met elkaar over praten.